جستارها

امید ضد امید

*  “امید ضد امید” پاسخ تامل برانگیز ابراهیم خلیل بود به کسی که پرسید” ایمان چیست؟” پاسخ در مضمون چنین بود: ” امید ضد امید” — امید ضد امید؟؟! زمانی که پای در زنجیر و اسیر در محبسی بی راه گریز، بمبی ساعتی روبروی خود می‌بینی، ولی دور از دسترست، در مسافتی که تیک تاکش  هر لحظه اضطرابت را بیشتر ...

متن کامل »

خشونت در جامعه؛ خاستگاه‌ها، بازدارنده‌ها و گسترش‌ دهنده‌هایش

  خشونت و پرخاشگری قدیم‌تر از انسان در این کره خاکی است.  ولی مسئله‌ای که می‌خواهم به آن بپردازم باستان‌شناسی خشونت نیست. بلکه می‌خواهم به یکی از مهم‌ترین معضلات جهان انسانی، و به ویژه به مسئله خشونت، در این سرزمین آباء و اجدادی خودمان بپردازم، که احتمالاً با حضور و تداومش در جوامع انسانی پیشامدرن دیگر، وجوه مشترکی دارد. البته با ...

متن کامل »

خرافه پرستی، موهوم باوری و اسطوره اندیشی در جهان ما

با اینکه اعتقاد به نحسی اعداد یا شوم بودن بعضی حیوانات در عصری که پیشرفت علم تا کره ماه هم رسیده ، کمی عجیب به نظر می‌رسد اما هنوز نه تنها در جوامع بسته و پیشامدرن بلکه حتی در جوامع مدرن و فراصنعتی نیز « خرافات» ی از این دست در میان گروه‌های مختلف مردم رواج دارد.هنوز هم عده زیادی ...

متن کامل »

«ماجرا»ی «الی»

“ماجرا” ی ” الی”   1   سال 1960، وقتی فیلمِ «ماجرا» در جشنواره کن به نمایش درآمد، تماشاگران، آن را هو کردند. اگر چه «آنتونیونی» نخل طلا را بُرد و از همان زمان هم درباره‌‌ی شیوه روایتِ تازه‌ی آن بحث شد، ولی انگار تماشاگران نمی‌توانستند این هجوم علیه اخلاق سنتیِ بورژوازی را بپذیرند. به نظر شما، «ماجرا» فیلمی است ...

متن کامل »

مرگ اندیشی

مرگ اندیشی گروه گفتگو ــ الهه خسروی یگانه: غروب دلگیر یکی از روزهای آخر آذرماه، در میان اتاقی که کتاب ها محاصره اش کرده اند، دکتر محمد صنعتی شماره آخر ارغنون را با آن جلد سیاه رنگش دست به دست می کند و منتظر می نشیند تا گفتگویمان را درباره مرگ آغاز کنیم. این بار دومی است که به سراغ ...

متن کامل »

گفت و گو درباره هیچکاک

– «بهرام بیضایی» در کتابِ «هیچکاک در قاب» درباره‌ی علمی بودن روانکاوی در فیلم‌های «آلفرد هیچکاک» می‌گوید که این فیلم‌ها، بیشتر از آن‌که جنبه‌های علمی در آن رعایت شود، یک‌جور دستمایه‌ای است برای کارگردان تا قصه‌اش را تعریف کند. ولی آیا به نظر شما این توجه به روانکاوی تنها یک شیوه برای قصه گویی است یا این‌که سویه علمی هم ...

متن کامل »

زمان و نامیرایی در آثار تارکوفسکی

در این کتاب کوشیده شده با پرداختن به تصویرهای نمادین، استعاری و مجازی، گونه‌ای از سینما بررسی شود که دست‌کم در جامعه‌ی ما کمتر بدان توجه شده، و ان سینمای شعر است که برخی از فیلم‌های تارکوفسکی نمونه‌های ارزنده‌ی آن هستند. همچنین مبحث هنر و ادبیات ذهنیت، که برای درک تحولات هنر و ادبیات از مدرنیته به پسامدرنیته ضروری‌ست، و ...

متن کامل »

هدایت و هراس از مرگ

کتاب با مقدمه‌ای درباره‌ی اهمیت تاریخ فرهنگی، نقش اسطوره، و اسطوره‌اندیشی آغاز می‌شود. سپس مباحث اصلی آن در قالب بیست فصل عرضه می‌گردد. در بخشی از کتاب آمده است: هدف این بررسی، تنها یک تحلیل روان‌کاوانه نیست، به‌خصوص از آن دست که کار خود را به بیماریابی و تشخیص محدود می‌کند. قصد من یک ساخت‌شکنی روان‌تحلیل‌گرانه است که با آن ...

متن کامل »

تحلیل‌های روانشناختی در هنر و ادبیات

کتاب « تحلیل های روانشناختی در هنر وادبیات» در سال 1380 توسط نشر مرکز منتشر شد. این کتاب که  نخستین اثر در معرفی و ارایه نقد روانشناختی ادبیات و هنر در ایران است شامل مقدمه‌ای مفصل در خصوص معرفی نقد روانشناختی و همچنین نقدهایی بر آثار ادبی و هنری معاصر می‌باشد. مقدمه‌ی مهم این کتاب با بررسی تاریخ‌چه شکل‌گیری گفتمان ...

متن کامل »

عصر میان‌رشته‌ای‌ها

زمانی، فلسفه تا مدت‌ها تلاش داشت تا خودش را از هر آنچه مربوط به حیطه پزشکی و روانشناسی بود، منتزع کند (البته این کار را در حوزه‌های دیگر هم می‌کرد.) در گذشته، به‌ویژه در ایران همواره می‌کوشیدند تا فلسفه را در قلمرو فلسفه اولی یا فلسفه اخلاق نگه دارند و گاهی هم دیده می‌شد که از فلسفه ناب صحبت می‌کنند. ...

متن کامل »